Jak zmienił się mózg psa w wyniku selekcji hodowlanej?

Nowe badanie porównujące mózgi współczesnych ras psów z psami pierwotnymi pokazuje, jak selekcja przez człowieka wpłynęła nie tylko na wygląd i zachowanie, ale również na neuroanatomię naszych psów.

U współczesnych ras stwierdzono wyraźnie większy rozwój kory mózgowej – szczególnie kory nowej (neocortex), odpowiedzialnej za funkcje poznawcze, uczenie się i podejmowanie decyzji. Co istotne, wielkość tych struktur była pozytywnie skorelowana ze zdolnościami uczenia się u psów.

Z kolei psy pierwotne wykazywały większe ciała migdałowate i inne struktury podkorowe, związane z przetwarzaniem emocji – zwłaszcza strachu. W ich przypadku to właśnie rozmiar ciała migdałowatego korelował z podatnością na reakcje lękowe.

Autorzy badania wskazują, że intensywna selekcja hodowlana w ciągu ostatnich 200 lat nie tylko zmieniła sylwetkę czy umaszczenie psów, ale także przekształciła ich mózgi w kierunku większej elastyczności behawioralnej, lepszego uczenia się i zdolności do współpracy z człowiekiem. Mówiąc wprost – neuroanatomicznie dostosowaliśmy psy do życia w naszym świecie.

Próba badawcza była niewielka, więc trudno narazie wyciągać daleko idące wnioski. To jednak jedno z pierwszych badań, które tak wyraźnie pokazuje, że różnice między rasami to nie tylko temperament czy poziom aktywności, ale głębokie różnice w organizacji mózgu, wynikające z historii udomowienia i kierunków selekcji.

---

Barton, S. A., Smaers, J. B., Serpell, J. A., & Hecht, E. E. (2025). Brain-behavior differences in pre-modern and modern lineages of domestic dogs. Journal of Neuroscience, 45(21), e2032242025. doi: 10.1523/JNEUROSCI.2032-24.2025